LIVING DAYLIGHT

Door Casper Jansen

13/10/2023

Reizen door een buis, in een rotgang? In een half uurtje van Amsterdam naar Parijs, dat werk. Waar zag ik dat toch eerder? Was bij het debuut van de vierde James Bond in successie. De temperatuur van de Koude Oorlog is diep in de min. Bond moet een Russische generaal helpen over te lopen naar het westen. De Rus wordt gespeeld door Jeroen Krabbé. Bepaald geen glansrol voor de Nederlandse acteur. Hij speelt eerder een verwarde Sovjetkunstschilder dan een trouweloze KGB – officier. De hele film munt trouwens niet uit door helderheid. Het lijkt er soms op dat de scriptschrijvers geen gelegenheid onbenut hebben gelaten om de filmcarrière van de nieuwe 007 in de kiem te smoren. Zo valt aan de tweede helft van de film geen touw meer vast te knopen. Nog een geluk dat de stunt waarmee Bond via een Perzisch tapijt, glijdend over een aantal elektriciteitsdraden, het vege lijf weet te reden, de bioscopen niet heeft gehaald. Maar de buizenpost bleef erin.  

In het begin van ‘De Stuipen op het Lijf’ – in meer opzichten dus een toepasselijke vertaling van The Living Daylight – wordt de overloper door Bond op een soort reparatiewagentje gedrukt waarmee monteurs liggend de internationale gasleiding controleren. Zo suist de generaal van het Oostblok naar het vrije Westen. De filmpremière van dit hyperloopachtige transportmiddel was in 1987.

Dat niet Veendam maar Bratislava en Wenen voor de ‘eerste hyperloop’ als de ideale locaties uit de bus zijn gekomen, snap ik wel. Maar het ‘OV-vehikel van de toekomst’ heeft die glamour ook niet nodig. Daar komt bij dat het een proefopstelling is. De eerste proefroute is voorzien in 2030 en het gaat er vooral om kruisingen en overgangen van de ene ronde route naar het andere bolle traject zo te testen dat zij niet gaan lijken op zo’n onbewaakte overgangen op het traditionele spoor.

Volgens de Delftse bedenkers van de snelle buizentrein is de werking van de hyperloop eigenlijk doodeenvoudig. Futuristisch maar toch gewoon. De reiziger stapt straks in een capsule die magnetisch door een buis zweeft. Zonder weerstand van lucht of wieltjes. Iedereen die wel eens gevlogen heeft, kent de sensatie van het moment waarop het rollen over de startbaan overgaat in vliegen. Zoiets moet het zijn.

Hemelse buizenpost. Met een snelheid van 700 km/u of meer zodat claustrofobie geen kans krijgt. De buis zelf heeft een doorsnede van 3,5 meter. Dus kan de passagier, gezeten in een comfortabel compartimentje, op reis. Met een Ticket ‘Tube Travel’ op zak.

Volgens zeurpieten verhouden snel reizen door vacuüm gezogen buizen en energiezuinigheid zich slecht tot elkaar. Ze zouden gelijk hebben als het om drie of vier vertrekmomenten gaat. Maar dat is niet zo. De bedoeling is dat er elke 10 á 15 seconden – wel snel instappen denk ik dan – een ‘vrachtje’ door het buizenstelsel schiet. Al zegt dat natuurlijk ook niet alles. Het hangt er vanaf hoeveel passagiers – of vracht – er gemiddeld per rit meegaan. Het probleem dat er een speciaal tracé door landschap komt te lopen, met alle milieurapportages van dien, zie ik niet. Ik neem zonder meer dat de hyperloop wordt geënt op de bestaande infrastructuur. Onder, boven of langs bestaande wegen

Persoonlijk voel ik veel voor de variant ‘onder het Nederlandse fietspadennet’. Vanwege die magneten. Als die ondergronds werken, moet het niet moeilijk zijn om, bij wijze van restmagnetisme, een zwak magnetisch veld boven de buis op te wekken. Als een disruptieve spin – off, gericht op het fietsen en surfen op magneetkracht. In mijn mobiliteitsvisie voorzie ik het einde van de e-bike en de komst van de m-bike. En als bij die transformatie tegelijk de rolkoffer wordt betrokken, dan is er niet alleen sprake van vooruitgang. Dan is zelfs de beschaving een stukje voortgeschreden.

Blijft de vraag of de vinders achter Hardt Hyperloop die film van James Bond hebben gezien. Of doet dat er eigenlijk niet toe?

Casper Jansen

Photo by Vinay Tryambake on Unsplash

Meer van Casper's Column

Casper Jansen

20/09/2025

Ontsnappingsroute (deel 4 van 4)
Ik meen dat bij het huidige heftige geopolitieke verkeer omtrent de ‘noord’ de geschiedenis van Groenland aanknopingspunten biedt. Diplomatiek én commercieel. Met handjeklap ontwri...

Casper Jansen

18/09/2025

Koud, kouder, koudst (deel 3 van 4)
Gedurende vierhonderd jaar deelden Vikingen en Inuit een ‘buitenpost’ die het verst van Scandinavië af lag. Totdat de allochtonen opeens van het toneel verdwenen, totaal. Waarom? W...

Casper Jansen

16/09/2025

Wie de sneeuwschoen past (deel 2 van...
De hoofdstad van je land NUUK noemen, is natuurlijk vragen om moeilijkheden. Zal ongetwijfeld iets betekenen maar ’t klinkt naar weinig, naar niets en noppes. Dat wil zeggen: in ni...

Casper Jansen

12/09/2025

Groenland in de kou (deel 1 van...
‘t Is weer voorbij, die mooie zomer. Lekker lui of druk met andermans cultuur. Zoals dat stelletje Amerikanen dat op Groenland niet doende was met een survey naar vakantiepotenties...

Casper Jansen

23/06/2025

Operatie Gouden Helm
Dat ding moet toch ergens zijn, zou je zeggen. Zoiets verdonkeremaan je niet zomaar. Omsmelten? Zou kunnen. Want goud. Da’s niet zo moeilijk. Maar wat heb je dan. Een baartje. Soli...

Casper Jansen

30/05/2025

Droomscenario
Hebben ze in India een vooruitziende blik, of zo? Want straks kunnen we vanaf Lelystad Airport niet alleen F35’s zijn vliegen, maar kunnen we zelf ook rechtstreeks naar net zo’n lu...

Casper Jansen

26/05/2025

Handelsoorlogen: Kale Kerst
Dat handelsoorlogen van alle tijden zijn, wordt ons deze week weer eens flink ingepeperd: de President van de Verenigde Staten heeft aangekondigd dat Europa niet voldoende in de pa...

Casper Jansen

12/05/2025

Handelsoorlogen: verspilde moeite
Handeldrijven. Goederen ruilen, kopen en verkopen, en weer doorverkopen. Hebben we altijd gedaan. Als het effe kon door zoete broodjes te bakken. Alles om transacties soepel te lat...

Casper Jansen

18/04/2025

Rokjeskrach! (deel 3 van 3)
De weerslag van zoveel plompverlorenheid bij de man die eerder nog verklaarde zijn handelsbeleid nooit te zullen veranderen en misbruik van goedhartige toegang tot de Amerikaanse m...

Casper Jansen

16/04/2025

Rokjes in de wind (deel 2 van...
Sinds ‘Rokjes Dag’ voor het eerst op de kaart werd gezet, is het straatbeeld ingrijpend veranderd. Spelenderwijs werden de rokjes, waarmee een blokje om werd gegaan, korter. Soms z...