Pakketschaamte: goedkoper, gezonder en klimaatvriendelijk

“Pakketschaamte? Wat is dat nou weer! Me schamen voor m’n pakketjes? Waarom zou ik?” riep de man. Het was duidelijk dat mijn vraag over of er zoiets bestond als pakketschaamte hem niet beviel. Zijn tegenwerping kwam uit een geblokte kop met gespannen kaken, die een permanente staat van onverzettelijkheid verraadden. Had hij geen gelijk, dan had hij het toch… zo’n man.

Pakketschaamte

“Zie je het voor je: ik wil een koekenpan, ga er eentje kopen in een winkel en loop dan met dat ding helemaal over straat naar huis” sprak hij gebelgd. Het leek mij geen absurde gedragslijn. Voordat ik had kunnen zeggen dat het door hem geschetste tafereel mijn voorstellingsvermogen niet te boven ging, schreeuwde hij: “Dacht ’t niet!” Zo te horen, mankeerde hem niets aan zijn longen. Wat waarschijnlijk mede verklaarde waarom pakketschaamte, als onderdeel van een campagne om fijnstof, veroorzaakt door pakketbezorging, hem een biet was.

Meer pakketjes is de trend, niet minder!

‘Zou het Amazon ook geen moer kunnen schelen?’, vroeg ik me af. De webgigant wil immers niets liever dan de Nederlandse markt met zijn pakketjes overstromen, waardoor van de weeromstuit de bij ons reeds actieve webwinkels hun bevoorradingsketens in paraatheid brengen voor de Slag om het Pakket. Meer pakketjes is de trend, niet minder! En moeten we ons gaan schamen, voor die trend?

Pakketpolitie

Ik kreeg visioenen van geblindeerde e-autootjes en bezorgers met bivakmutsen die tijdens incourante uren airfryers, T-shirts en wasmiddelen afleveren bij steels geopende deuren. Ook zag ik geruisloze scootertjes tijdens etenstijd pakketjes rondbrengen waarin – afgaande op de etiketten – werken van Dante, Bocaccio, Lampedusa en Garibaldi zaten. Waar kwam opeens die massale hunkering naar Italiaanse literatuur vandaan? Toen even later op die adressen de pakketpolitie binnenviel, bleek dat een pizzabakker zijn Margaritha, Tonno en Quattro Formaggi had omgedoopt. Want gewoon pizza’s bezorgen, kon natuurlijk niet meer. Het was zijn oplossing om de beschamende bezorging van platbroden, besmeerd met kleurige kledder, te continueren. Door de ‘Garibaldi’ was hij door de mand gevallen. Want de stichter van het moderne Italië, naar wie een hoed, blouse, baard, theebiscuit, metrostation en ontelbare straten en pleinen werden vernoemd, verwierf geen faam als literator.

‘Alles moet veranderen opdat alles bij het oude blijft’

Wat me ook tegenviel van de pizzacontrabandista was dat hij niet de moeite had genomen om de binnenkant van zijn dozen te voorzien van citaten uit De Hel, Decamerone en Il Gattopardo; dat laatste boek alleen al vanwege de toepasselijke maxime dat ‘alles moet veranderen opdat alles bij het oude blijft’. Vroeg me wél af wat er gebeurd zou zijn als in die dozen vegawhoppers waren gestopt. Had dan de beteuterde gezichten van die bijzondere opsporingsambtenaren wel ‘s willen zien.

Ordinaire schaamteloosheid of aanknopingspunt?

Schaamte is sociale pijn. Wie zich schaamt, beseft dat hij iets doet of nalaat dat in de ogen van anderen onvergeeflijk is.Tegenwoordig schamen we ons niet zo gauw. Het zou ons narcistisch zelfbeeld maar bekrassen. In de naweeën van het IK-tijdperk zijn er nog steeds genoeg die meer dan tevreden zijn met zichzelf, getuige de sociale media. In mildere vorm is schaamte een manier om de ander duidelijk te maken dat we eigenlijk best weten hoe het hoort, maar het uit lamlendigheid gewoon vertikken. Is dat ordinaire schaamteloosheid of biedt die attitude juist aanknopingspunten?

Lichtgewicht of tientonner?

Pakketbezorging is in korte tijd uitgegroeid tot zowel een logistiek, als een consumentenparadigma. Wat water is voor de vissen, zijn thuisbezorgde pakketjes voor de consument. So far, so good! Wat de verzenders echter in toenemende mate kwelt, is de vraag of dit gratis moet blijven of dat een transporttoeslag eigenlijk best redelijk is? Wij, van SCEX, weten dat er dan meteen naar de telramen wordt gegrepen voor het maken van uiterst ingewikkelde geïntegreerde berekeningen. Voor een zijden sjaal reken we weinig, want licht. Voor een boek meer, want iets zwaarder en voor een vaatwasser nog meer want die is echt zwaar. Deze oplossing ligt zo erg voor de hand dat het ons tot nadenken zou moeten stemmen. Daarom kies ik voor een benadering die ketentechnisch wellicht contra-intuïtief aanvoelt, maar die wel aansluit bij de belevingswereld van de consument.

Pakketschaamte of niet…

Hoe gemak de mens ook dient, iedereen snapt dat zelfs een ernstige pakketschaamtelijder, geen wasmachine of sofa in een milieusparende linnen tas kan stoppen. Ergo volgt de logica dat zware en moeilijk hanteerbare spullen gratis worden gebracht. Dat dan voor een stel sneakers een transporttoeslag even logisch is snapt iedereen dondersgoed, na het kosteloos ontvangen van een widescreen of tuinmeubels.

En die koekenpan dan? Ik zou gewoon naar de winkel gaan. Goedkoper, gezonde wandeling en klimaatvriendelijk. Niks om je voor te schamen!

Casper Jansen