Rijbewijs op de maan

We hadden met onze collega’s het over de logistiek van de toekomst. Niet die van morgen maar die van overmorgen. Lekker futuristisch bezig zo aan de borreltafel. Zo babbelend voerde onze vooruitziende blik ons naar het transport van nucleair afval. Mooie connectie tussen nu en straks. Want wie een kerncentrale wil bouwen, moet ook weten hoe en waar het afgewerkte materiaal op te slaan. Tussen opwerken en afwerken zit altijd transport.

Aan ideeën geen gebrek. De opslag in zoutmijnen werd te veel vorige eeuw bevonden en naar de prullenmand verwezen. ‘Jongens, dat moet toch beter kunnen’ opperde de ene collega. ‘Afzinken in een trog op de zeebodem misschien’ zei de ander. Nee niet geschikt, zelfs niet de diepe variant waar geen kibbeling zwemt. Om nog maar niet spreken over echte vis, zoals haaien. Die gedragen zich de laatste tijd trouwens nogal raar. Stoten bootjes om. Doen net alsof de zee van hun is. Lastig want op de zeebodem liggen mangaanknollen die er gewoon om smeken geraapt te worden. Dan wil je natuurlijk niet tussen de afgedankte splijtstaven moeten wroeten terwijl er bijtgrage predatoren om je heen cirkelen. Leidt maar de aandacht af wat er misschien nog meer van hebberigs in die oceanische sferen groeit, bloeit, zwemt en drijft. In een soort onderwaterregenwoud, vol onontdekte wieren, algen en prehistorische walvisjes. Om vitaminen, levertraan en medicijnen van te maken of aquatische vleesvervangers.

‘Afschieten naar de zon, mits hermetisch verpakt, zou dat geen aantrekkelijk logistiek verdienmodel zijn’? Heet genoeg, daar. En je ziet er niets meer van terug. Hoogstens dat over een paar lichtjaren een pietsie straling onze kant op warrelt. Even verwaarloosbaar als Japans koelwater van een kerncentrale.

Tegenwoordig gaan er zoveel raketten omhoog met van alles en nog wat. Alleen, niet iedere lancering lukt. En lukt die wel dan is er steeds meer stuurmanskunst nodig. Want er draaien rond ons blauwe bolletje zoveel afgekeurde satellieten en ander ruimtepuin dat het nog een hele toer wordt erlangs te scheren of er doorheen te laveren. Zou het dan niet slimmer zijn om eerst een galactische vuilnisophaaldienst bij de Kamer van Koophandel in te schrijven. Als we vuilnis uit Napels naar hier kunnen halen, waarom dan niet de dampkring gebruiken om ruimtepuin gecontroleerd op te halen. Of regelrecht door te sturen naar een wormgat. Voorbeeldje van interplanetaire afvalscheiding. Of is dat, letterlijk en figuurlijk, soms te ver gezocht?

Waarom de fantasie zo de vrije loop laten? We hebben toch zwarte gaten! Wie of wat daar in de buurt komt, wordt pardoes naar binnen gezogen en verdwijnt spoorloos. Droom van iedere afvalverwerker. De kunst zal zijn om dat radioactieve vrachtje precies naar binnen te mikken? Het heelal houdt zich namelijk niet stil, het golft en het trilt en het kolkt continue. Zenuwachtig gedoe waardoor extreem trage rimpelingen in de lege ruimte ontstaan. Zo ben je nooit zeker van je zaak. Astronomisch pijltjesgooien. De kosmische soep wordt nog linker als je er met je lading splijtstofstaven, stralend koelwater en gemene oplosmiddelen bijna bent en er botsen twee sterrenstelsels op elkaar waardoor ze versmelten tot één kolossale verstrengeling van hun zwarte gaten. Probeer dan maar eens tot de kern door te dringen. ‘Jammer, we hebben u net gemist!’

Zo delibererend besloten we dit thema ‘exceptioneel vervoer’ controversieel te verklaren. Daar hadden we goede redenen voor, vonden we zelf. De laatste tijd wordt ons nogal op het hart gedrukt dat we moeten uitkijken dat onze eigen hersenspinsels geen realiteit worden. Eerst ontstaat er ophef en vertier over een best slim bedenksel en voor je het goed en wel in de gaten hebt is er een nieuwe werkelijkheid gecreëerd. Oppassen geblazen! Zelfs een borreltafel kan allerlei versnellers en vernuft in gang zetten die uitmonden in onvoorziene uitvindingen als de vierkante bitterbal.

Iedereen in de logistiek voelt aan dat het domweg onnozel is om welke ontwikkeling dan ook in de logistieke keten controversieel te verklaren. Als ze kunnen worden bedacht, zullen ze vroeg of laat komen: heilzame en minder gebenedijde. Daarom pleit ik voor de invoering van een nieuw kennisveld: de socio-logistiek. Een denktrant waarbij verzenders en ontvangers leren omgaan met elkaars logistieke verlangens en hoe die te zwaluwstaarten. En hoe te denken in andere dimensies.

Vooruit: laten we gewoon simpel beginnen met de vraag: is er een rijbewijs nodig voor het besturen van een karretje op de maan?

Casper Jansen

Photo by NASA on Unsplash