Wat ijs eist
Pinguïns: lusten die ijs? Ze leven erop maar eten van het spul waarop ze lopen, doen ze niet. Krill. Zeewier, […]
Naar Davos of de maan
Het was feest in Davos. De vijftigste samenscholing van de mondiale elite werd gevierd. Daarmee is het Wereld Economisch Forum vrijwel even oud als de Club van Rome. Maar qua denkkracht aanzienlijk minder ver. Als je het mij vraagt zouden de wereldleiders erg veel baat hebben bij een reis naar de maan.
De murwstatus nabij in Davos
In 1971 waarschuwde de Romeinse club dat de grenzen aan de groei in zicht kwamen. Zou de westerse maatschappij doorgaan in hetzelfde tempo consumeren dan was, volgens de toenmalige wetenschappelijke crème de la crème, de rek er binnen honderd jaar uit. De grondstoffenvoorraad zou zelfs al binnen vijftig jaar uitgeput zijn. Een helderziende scherpzinnigheid, die zich inmiddels weerspiegelt in de klimaatcrisis. Al begreep ik dat de Amerikaanse president dat maar bangmakerij vond. Dankzij hem draaide de economie in het ‘Land van de Vrijen’ als een tierelier ‘teeraleer’. Zijn toehoorders schijnen wat timide naar dat gepoch hebben zitten luisteren. Begrijp ik ook wel. Na eerst een berisping van Greta Thunberg en vervolgens de zelffelicitaties van de huidige bewoner van het Witte Huis voor de kiezen te hebben gekregen, moet menige regeringsleider en topbestuurder de murwstatus nabij zijn geweest.
Duurzaamheid als leidraad
Men kan welhaast raden wat er omging in de hoofden van deze belanghebbenden voor ‘een samenhangende en duurzame wereld’. Makkelijk praten, als man zonder klimaatdoelen. Zonder het Akkoord van Parijs zouden wij geen vervuilende industrieën moeten sluiten, lekker kunnen doorstoken met gas, bruinkool of olie en niet voor elke CO2-scheet een boom moeten planten. Gelukkig maar dat Blackrock, de grootste vermogensbeheerder ter wereld, onlangs aankondigde dat het niet meer actief wil beleggen in bedrijven die een kwart of meer van hun omzet uit steenkool halen. De indexbelegger neemt voortaan duurzaamheid als leidraad voor alle beleggingsbeslissingen. Een hele opsteker.
Davoos
Tja, daar zit je dan met z’n allen in een besneeuwd Zwitsers bergdorp te somberen boven een bordje muesli, rösti of kaasfondue. Het meest diverterende gespreksonderwerp is misschien wel de vraag geweest hoe je ‘Davos’ eigenlijk uitspreekt. Als ‘davoo’ of ‘davoos’. De tweede variant is correct.
Kostenbewuste ketendeskundigen
Ik zag dat er, onder de 2.800 deelnemers uit 117 landen, ook 142 vertegenwoordigers van de transportsector aanwezig waren. Geen oververtegenwoordiging, maar met een lidmaatschap dat tussen de € 60.000 en € 600.000 kost plus nog € 27.000 per persoon, per deelname, snap ik dat ook wel. Stel me zo voor dat de kostenbewuste ketendeskundigen onder hen demonstratief vanaf het vliegveld van Zürich de sprinter of de shuttlebus naar Davos hebben genomen, in plaats van de helikopter of een lawinebestendige VIP-limousine.
Loop maar naar de maan!
Over transfers gesproken. Ik kan me levendig voorstellen dat na de ‘America First’-speech van dat superslimme en stabiele genie, menigeen de bullenbakkende klimaatontkenner naar de maan heeft gewenst. Dat klinkt rancuneus en vol hekel maar in de kern was dat heus zo’n gek idee nog niet. Denk er maar ’s aan hoe astronauten reageerden na hun verblijf in de ruimte. Daarom zou de wereldleider die met raketten klettert of het proppenschieters zijn, erg veel baat hebben bij een reis naar de maan. De ruimtereizigers die in de verte dat blauwe bolletje zagen zweven – bij ons en nergens anders in het universum bekend als de aarde – beseften hoe klein en broos onze planeet eigenlijk is. En dat we desondanks er alles aan doen om, gedreven door egoïsme, dat aardklootje uit te wonen.
Een samenleving waaraan iedereen naar vermogen bijdraagt
Leuker, en wellicht voor de Amerikaanse president begrijpelijker, zou zijn als de ‘Big Rocket Man’ op de maan dan een ontmoeting heeft met Monus, de man van de maan. Deze lunaire bewoner, uit een radiohoorspel in het begin van de jaren vijftig – dus twintig jaar voor de Club van Rome – vertegenwoordigt een samenleving waaraan iedereen naar vermogen bijdraagt, want anders kan dat maantje onmogelijk leefbaar worden gehouden.
Monus
Is dat een utopisch beeld? Jazeker! Geloof ik in zo’n ideale wereld? Zou het graag doen, maar ‘nee!’ Is Monus dan slechts fantasie? Niet als we beseffen dat we ergens, tussen de geconstrueerde ideale toestand en de huidige deconstructie van ons bestaan, de weg weten te vinden naar een, in alle opzichten, aards bestaan. Of die weg leidt via Davos hangt af van de keuze of we op het volgende Wereld Economisch Forum de fantasie hebben om als hoofdgast iemand uit te nodigen, zonder een economische boodschap. Ik bedoel dan natuurlijk: Monus, de man van de maan.
