Door Europa
Een trein waarin je kon slapen en eten. De zoon van een Belgische bankier zag het in Amerika en vond […]
Het sneeuwde in Davos. Tegenvaller voor de klimaatdemonstranten. Die hadden het er liever groen gezien; groen in de betekenis van sneeuwvrij. Opwarmingsgroen. Al zal het tegenstrijdige van die redenering niemand zijn ontgaan. Uitbundige sneeuwval in een skigebied hoort er immers bij, klimatologisch én economisch. Want geen sneeuw, geen geld, geen Zwitsers! Wat de vraag opriep of die sneeuw eigenlijk wel echt was? Lagen daar pure gevlokte ijskristallen of waren de Zwitsers met sneeuwkanonnen in de weer geweest? Zo’n sneeuwlans, met perslucht en verneveld water, dat zou pas perfide zijn.
Zo kleefden er, zonder de sneeuw er iets aan kon doen, opeens roetrandjes aan dat wit. Deze sneeuw diende met argwaan te worden bekeken. Dat vonden andere demonstranten ook. Zij zagen in de deelnemers aan ‘jaarlijkse hoogmis van de mondiale economie’ een stel boosaardige poppenspelers die alle wereldburgers aan een touwtje willen hebben. In hun ogen was die witte wade een mondaine schaamlap om hun streven naar de wereldheerschappij toe te dekken. Een stelletje witwassers dat de gewone man de belastingen liet betalen die zij zelf wisten te ontlopen.
Door het Wereld Economisch Forum had de sneeuw in dat bergdorpje plots haar onschuld verloren. Zwarte sneeuw was opeens geen oxymoron meer. Wie het wilde, kon het zien. Roetveegsneeuwpoppen.
En dan ook nog ‘s beginnen op Blue Monday! Hoe commercieel dom kan je zijn! Nee, het zat het Forum niet mee. De eigenaren van privéjets – vorig jaar arriveerde er een luchtbonanza van ruim duizend – werden overladen met zoveel hoon dat hun wrevelige argument dat zij door de aanstaande sluiting van ’s werelds duurste restaurant ook al nooit meer voor een hapje en een drankje naar Kopenhagen konden vliegen, ras werd ingeslikt. Ook de bruinkooldemonstraties in Duitsland hadden, qua timing, wel een weekje later gemogen. Al was het maar omdat de Zweedse Cassandra die tijdens een eerdere Forumbijeenkomst de aanwezigen had gegeseld met ‘hoe durven jullie…’ in dat bruinkooldorpje op handen was gedragen, zij het door de oproerpolitie.
Zou men vies vliegen en vieze bruinkool nog kunnen afdoen als klimaatkanttekeningen in de marge, ernstiger was het ‘nieuws’ over een wetenschappelijk onderzoek dat uitwees dat een Amerikaanse oliegigant al vijftig jaar wist hoe beroerd het klimaat er zonder ingrijpen anno 2023 aan toe zou zijn. Maar toch besloot de top van die wereldspeler de schade niet te minimaliseren met een herijkte bedrijfsstrategie – of nog ethischer: wereldkundig te maken – maar stiekem onder de pet te houden en volop de laten exploderen te midden van de hele samenleving. Leiderschap verworden tot fossiel flikflooien.
Men hoeft geen complotdenker te zijn om te vermoeden dat de leiders van dat concern – toen en nu – tot de forumgasten mogen worden gerekend. Wat onwillekeurig toch nieuwsgierig maakt of zij zich toen bevonden onder het gehoor van die Zweedse Jeanne d’Arc. Ongetwijfeld. Zij durfden wel. En zagen er in ieder geval geen aanleiding in om na die schrobbering de uitkomsten van hun eigen onderzoek op te biechten. ‘Sorry’ zeggen, gaat leiders tegenwoordig makkelijk af. Vooral als er geen bonus voor hoeft te worden ingeleverd. Dus waarom toen niet, plenair, voor het oog van de hele wereld.
Dat zulk schamel vertoon van leiderschap het Wereld Economisch Forum een anti-elitair imago dreigt te verschaffen waardoor de vele agendapunten die dit jaar aan de zorg voor ons klimaat zijn gewijd, de waarde krijgen van rollatorprofetieën, is niet onbegrijpelijk maar laten we voorzichtig zijn met cancelen. Een vergadering met meer dan een vijftig staatshoofden en regeringsleiders, circa zeshonderd businesstoppers en ook nog honderd miljardairs moet in staat worden geacht om serieus de huidige ‘polycrises’ in onderling perspectief te plaatsen. Lijntjes trekken. Om later elkaar eens te kunnen bellen met: ‘Hé, weet je nog dat je toen zei bij het forum dat….’. ‘Ja, precies, daarover wil ik graag met je eens verder filosoferen.’
Davos is nog niet passé, maar dit wereldforum zal wel blijk moeten geven van het feit dat het een transformatie wíl en móet doormaken. Geen Klimaatforum – daarvan zijn er al genoeg mislukt – maar een bijeenkomst waar, eerder ongeziene, connecties tussen ideeën, bedrijven en gebieden als begenadigde skiërs de besneeuwde alpenhellingen af komen roetsjen.
Deze week werd bekend dat er in Kiruna, in het noorden van Zweden, een grote concentratie van zeldzame aardmetalen is gevonden. Meteen werden er handen gewreven en strijdvaardig gemompeld: ‘Mooie kans om ons onafhankelijk van China te maken!’ Beter lijkt me om het magnetisme dat door deze unieke vondst mogelijk wordt gemaakt, in te zetten om nader tot elkaar te komen. Ook samenwerking heeft behoefte aan transformerende krachten die de wereld niet splijten maar concorderende aantrekkingskrachten mobiliseren.
Volgend jaar het Wereld Economisch Forum in Kiruna organiseren? Ik zou het doen!
Casper Jansen
Photo by Evangeline Shaw on Unsplash