OUD EN NIEUW

We gaan weer winkelen. Modehuis Dior laar haar voorspelling meteen uitkomen met een eigen vestiging. Op de Dam in Amsterdam. Volgens het luxemerk zijn kijken en kopen onlosmakelijk met elkaar verbonden. De anderhalve-meter-samenleving is weer terug. In een plezantere verschijningsvorm. Gelukkig wel. In echte winkels. Alleen, wat wél een beetje moet blijven, is de koortsigheid. Want de markt van luxegoederen gedijt bij emotie. Deze gemoedsbeweging, variërend van vertedering tot sensatie en met haar eigen gevoelstemperatuur, wordt opgeroepen door ervaring. Zoiets valt niet te digitaliseren of te vervangen door AI.

Met een gemiddeld vermogen van 176.510 euro zijn Nederlanders het rijkst van al onze mede-Europeanen van de tien grootste landen van de Europese Unie. En dat zijn heus niet allemaal klimaatklevers, moeten ze bij Dior hebben gedacht. Of de absentie van prijzenpijn die bij de hoofdstedelingen wordt verondersteld, ook kenmerkend is voor de inwoners van Schagen, Leerdam en Goes waag ik te betwijfelen. Een Dior-filiaal in de City Passage te Veldhoven, te midden van de metropoolregio Eindhoven, lijkt me het hoogst haalbare.

Er is evenwel een andere reden om de ‘slow-shopping-boodschap’ van Dior serieus te nemen. Wij, van SCEX Supply Chain Excellence, weten – beter dan menige andere beroepsgroep – dat er sprake is van toenemende standaardisatie van zowat alles wat we beroepsmatig doen. Maar tegelijkertijd zien we ook dat er een alsmaar groeiende diversiteit aan het ontstaan is. Het verbinden van die twee tegengesteldheden vraagt om creatieve geesten. Plaatsen we onze vindingskracht zowel in de context van het realiseren van bedrijfsdoelstellingen als in het oplossen van commerciële vraagstukken dan gaan de resultaten er doorgaans met sprongen op vooruit. Waarmaken van de klantbelofte gaat prima samen met een efficiënte, gestroomlijnde keten. Kwestie van goed luisteren, verbinden en goed organiseren.

Vaak hebben we daarbij te maken met eruptieve processen. Tenminste als we sommige marktevangelisten moeten geloven. Bedrijven wordt de stuipen op het lijf gejaagd met angstverhalen over ontwrichtende producten en inventieve diensten. Wie niet op tijd met een grensverleggend idee is gekomen of een radicaal andere kijk op iets bestaands, is een loser.

Tegenover het idee dat we het verleden los moeten laten – het verleden kunnen we immers niet veranderen, de toekomst wel – wil ik graag een andere kerngedachte plaatsen. Dat we het verleden niet kunnen veranderen is ontegenzeggelijk waar. Maar wat wel kunnen veranderen is onze kijk erop. Soms zelfs zo spectaculair dat we bereid zijn er excuses voor aan te bieden. Vraag maar ’s aan onze MP.

De mening van Dior is daarom zo origineel nog niet. Het vernieuwende zit ‘m in ‘t weet hebben van de geschiedenis van het winkelen. Eerst waren er de marskramers, de bazaar en de jaarmarkten. Daarna de winkeltjes en de melkboer. Gevolgd door winkelketens en warenhuizen. Toen de supermarkten en selfservice. Nu webshops, boerderijwinkels, commerce platforms, darkstores en zelfbestellende koelkasten.

De waarde van deze gang door de historie is dat het ons kan helpen om in de oude dingen die voorbijgingen, een nieuwe verschijningsvorm te herkennen. Denk aan de marskramer van heel vroeger en de actuele thuisbezorger. Denk aan postorderbedrijven van een halve eeuw geleden en de pakketbezorgdiensten van nu. Denk aan de handkar van de voddenman en schillenboer en hoe die werd opgevolgd door de bakfiets en de triporteur waarmee we zelf verhuizen en de kinderen naar school brengen. En nu ziet het er naar uit dat de personal shopper voor de minvermogenden aan het werk moet omdat ze bij Dior vinden dat de gefortuneerde cliënten in hun luxekledingwinkel weer de keizerinnen en koningen van hun eigen smaak kunnen zijn. Al is die begeerte uiteraard uitsluitend Dior-gericht. Net zoals bij de marskramer. De venter die langs de deuren ging met een korf – mars – op zijn rug kon immers slechts een beperkt assortiment aanbieden. Het loont dus alleszins de moeite om met oudtijdse kennis iets nieuws mee te perfectioneren. In een nieuw jasje te steken, om in Dior-termen te spreken.

Daarom deze aubade aan de oorspronkelijke opeenvolgingen omdat daaruit sequenties van gloednieuwe inzichten en werkwijzen kunnen worden geschapen. Kwestie van goed kijken en de tijd nemen om na te denken. Kijken = Zicht = Inzicht

Voor 2023 wens ik iedereen een scherp oog toe, de geest van herkenning en een betekenisvolle tour d’horizon langs heden en verleden. Om zo het onverwachte te spotten. Tijdens Oud en Nieuw bijvoorbeeld.

Casper Jansen